نقدی بر آلبوم «مدارا» با صدای " شهرام شکوهی "

 

کمی با من مدارا کن !

 

 به قلم : علیرضا بهمیاری

نخستین آلبوم " شهرام شکوهی " با عنوان «مدارا» 22 آبان ماه امسال به صاحب امتیازی نشر موسیقی نوفه و از طریق مرکز پخش هنر اول در سراسر کشور منتشر شد .

 

این آلبوم به صورت سی دی والتی عرضه شده است . تصویر اصلی آلبوم ، خوانده را در حالیکه مشغول نوازندگی گیتار است تقریبا از زاویه نیم رخ نشان می دهد و در پس زمینه تصویر نمایی از کویر استفاده شده است .همچنین رنگ غالب کاور بنفش است . نام آلبوم و نام خواننده با فونتی درشت بر روی بخشی از تصویر حک شده است . در مجموع طراحی تصویر جلد آلبوم قابل قبول است و تفاوتهایی با کلیشه های مرسوم دارد .

 

در داخل جلد آلبوم نیز در یکی از صفحات شناسنامه قطعات و نام نوازندگان درج شده است . در ضمن نام "میلاد ترابی " تنظیم کننده چهار قطعه آلبوم به دلیل ممنوعیت کاری حذف شده است و به جای نامش خط چین گذاشته شده است . همچنین در صفحه دیگر متن تشکرهای خواننده آمده است که با تصویری از وی همراه است . در آن سوی جلد نیز عکس دیگری از خواننده قرار داده شده است و پشت جلد نیز نام سایر عوامل و مشخصات مجوز آلبوم درج شده است .

 

گفتنی است در آلبوم مدارا از سازهای گیتار فلامنکو ، گیتار بیس و سازهای کوبه ای استفاده شده است که توسط "حسین کاشانیان " ، "مهدی رضایی "و "همایون نصیری" نواخته شده اند .

 

لازم به ذکر است تمامی ملودی های این آلبوم توسط شهرام شکوهی ساخته شده اند . البته قطعه دهم آلبوم از ملودی فولک اسپانیایی برخورداراست .

 

"شهرام شکوهی " کیست ؟

 

شهرام شکوهی با حضور در مسابقه نکست پرشین استار که از شبکه ماهواره ای تی وی پرشیا پخش می گردد به جامعه موسیقی معرفی شد . اگر چه وی در مرحله دوم این مسابقه حذف گردید که این مورد با حرف و حدیثهایی نیز همراه شد ، ولی استارت مناسبی جهت شناساندن خود و سبک موسیقایی ویژه اش ( البته در ایران ) محسوب می گردید . البته وی در آن چند اجرای خود نشان داد که از سابقه طولانی در موسیقی برخوردار است و مانند بسیارانی دیگر کارش را تازه شروع نکرده است .

 

گفتنی است این خواننده از سال 1371 با حضور در کلاسهای آواز ایرانی ، موسیقی را به صورت علمی تر شروع نمود . پس از آن و در سال 76 شروع به نواختن ساز گیتار کرد . وی سال 81 آلبومی را جمع آوری نمود که به دلیل تقاضاهای آن روزهای برخی شرکتهای موسیقی که نیمی از آلبوم ها را به موسیقی بندری و شش و هشت اختصاص می دادند وی را از ادامه راه دلسرد و منصرف نمود . سال 85 جشنواره ای تحت عنوان «فرهاد » – به یاد فرهاد مهراد خواننده بزرگ پاپ ایران – قرار بود برگزار شود و به همین خاطر 537 قطعه موسیقی پاپ با صدای خواننده های مرد و حتی بانوان به این جشنواره پس از فراخوان ابتدایی ارسال شد ، در نهایت اگر چه هیچ گاه این جشنواره برگزار نشد ولی قطعات مناسب و خوبی جهت استفاده در این جشنواره ساخته شد که سالیان بعد برخی از این آثار را در آلبوم های خوانندگان و یا به انحای دیگر شنیدیم . به هر روی شکوهی آن سال قطعه "مدارا" را جهت حضور در این جشنواره آماده کرد که البته هیچ گاه پخش نشد . پس از اینکه مسابقه کذایی خواندگی در شبکه ماهواره ای به مرحله برگزاری رسید وی این اثر را حدود سه سال پیش در این مسابقه اجرا نمود که با استقبال مخاطبان موسیقی مواجه شد و همین پیش زمینه باعث شد به صرافت تهیه آلبومی با صدای خود بیفتد . همچنین پیش از انتشار آلبوم مدارا کلیپ این قطعه نیز از برخی شبکه های ماهواره ای پخش شد که گفته می شود این کلیپ و یگ قطعه دیگر قرار بوده جهت گنجاندن در آلبوم مورد استفاده قرار بگیرد که در نهایت با دخالت تهیه کننده ، آن کلیپ که اجرای موسیقایی اش نسخه نهایی هم نبوده است به شبکه های ماهواره ای ارسال می شود و حتی خود تهیه کننده در کلیپ بازی می کند ( همان فردی  که با سر تراشیده دور خودش می چرخد و می چرخد البته با کلتی در دست !! ) و بدون نظر خواننده کار که نسخه نهایی هم نبوده پخش می شود . همچنین کلیپ دوم هم با این رفتار تهیه کننده ملغی می شود و دیگر به مرحله ساخت نمی رسد .

 

در نهایت این خواننده توانست مجوز رسمی نخستین آلبوم خود را امسال دریافت نماید . در ضمن وی تیتراژ برنامه "شام ایرانی " پخش در شبکه ویدوئویی را نیز اجرا نموده است . شایان ذکر است خواننده پس از انتشار آلبومش به صدا و سیما نیز راه یافت . وی ابتدا در برنامه "خوشا شیراز" ( پخش از شبکه استانی فارس ) حضور یافت و ضمن مصاحبه 2 قطعه با صدای او پخش شد . همچنین وی در استدیوی برنامه "رادیو 7 " ( پخش از شبکه آموزش سیما ) نیز حاضر شد و سه قطعه خود را اجرا کرد .

 

بررسی قطعات آلبوم «مدارا» :

 

1-    دل دیوونه = ترانه سرا : علی بحرینی – تنظیم : میلاد ترابی

 

نخستین قطعه آلبوم در فضایی اسپنیش آغاز می گردد . موسیقی به صورت لایت به پیش می رود و گیتار نیز نقش پررنگی در آن ایفا می کند . در ثانیه 28 خواننده شروع به اجرا می نماید ، در ضمن موسیقی سمپلی الکترونیک نیز با فضای اسپنیش تلفیق می گردد . خواننده در اوج اجرا را با تحریرهای خاص خود همراه می کند . این روند تا زمان 42/1 تداوم دارد . پس از آن بخش بی کلام با محوریت گیتار به راه خود ادامه می دهد . سپس خواننده در حالیکه موسیقی ایستاتر شده است با تحریرهای افزون تری کلام این قطعه را که بین شعر و ترانه در گردش است اجرا می کند . پس از آن بخش بدون کلام حاکم می شود و با همان گیتارنوازی همراه است و باز خواننده به خواندن مشغول می شود .( دل دل دل دیوونه / کی قدرتو رو می دونه ( که این کلمه با تحریر زیادی همراه می شود ) عشق نیست و ... ) ادامه شعر خوانده می شود و قطعه به پایان می رسد .

 

این قطعه که مانند سایر آثار این آلبوم در فضایی عاشقانه روایت می شود از ملودی مناسبی برخوردار است و تنظیم هم تا حدودی توانسته فضای اسپنیش را با موسیقی الکترونیک ممزوج کند . البته کلام این قطعه مانند اکثر آثار آلبوم هم دچار ضعف تالیف است و هم دوگانگی زبان به آن لطمه وارد ساخته است .

 

گرچه خواننده با لحن محزون خود توانسته فضای کار را ترسیم نماید ولی تحریرهای اضافی در برخی قسمتها جالب توجه نیست و کاملا زائد به نظر می رسد .

 

در کل این قطعه به عنوان سرآلبومی مجموعه کار قابل قبولی است .

 

2-    دلم خونه = ترانه سرا : علی بحرینی – تنظیم : میلاد ترابی

 

در همان ابتدا خواننده شروع به اجرا می کند با تحریرهای خود و زیر صدای وی هم موسیقی سمپلی جریان دارد . در ثانیه 25 موسیقی به شکل هاوس تغییر شکل می دهد و خواننده با آن اجرا را ادامه می دهد . پس از آن بخش بدون کلام در فضایی کاملا الکترونیک به پیش می رود که البته چندان خوب هم ساخته نشده است و بیشتر رفع تکلیفی است ! . پس از آن خواننده در گام پایین تر به اجرا می پردازد و پس از اندکی ترجیع بند خوانده می شود : ( دلم خونه : 2 بار / وجودم بی تو داغونه / دلم خونه – نمی دونه : 2 بار / کسی حالمو جز خدا نمی دونه و ... ) خواننده کماکان در اوج به اجرای خود مشغول است و سایر بخشهای ترانه را اجرا می کند و با تحریر بیشتری همراه می شود و به شکل آوازی به پیش می رود ، موسیقی کم رنگ تر می گردد و باز موسیقی شکل اصلی خود را می یابد و بازهم ترجیع بند اجرا می شود و سپس بخش بدون کلام قطعه را به پایان می برد ، در حالیکه دو سه بار ( بیا بیا ) را در نهایت می شنویم که زائد به نظر می رسد .

 

این قطعه از تنظیمی معمولی برخوردار است و کلام نیز ضعیف است . در بخشی گفته می شود ( برای تو دم دستم ) که باید گفت ترانه نیز کاملا دم دستی است و فقط بخشهای خالی ملودی با شبه کلامی موزون پرشده است .

 

3-    مدارا = شعر : شهرام شکوهی – تنظیم : حسین کاشانیان

 

گیتار آغازگر این قطعه است که به شکل سولونوازی نمود پیدا می کند . در ثانیه 18 خواننده با تحریرهای خود شروع به اجرا می کند : ( بیا با من مدارا کن / که من مجنونم و مستم – اگر از عاشقی پرسی / بدان دلتنگ آن هستم ) و ... خواننده با تاکید و نوع تحریرهای خود و در اوج اجرا را هدایت می کند و گیتار نیز در حالت آمده باش !! قرار دارد و تا زمان 20/1 که موسیقی به شکل اسپنیش به جلو می رود و خواننده نیز سایر بخشهای کلام را با تحریرهای پیاپی اجرا می نماید . وی در ادامه به اجرای ترجیع بند می رسد : ( مجنونم و مستم ، به پای تو نشستم / آخر ز بدیهات بیچاره شکستم ) که دوبار متوالی اجرا می گردد و سپس بخش بدون کلام با حضور گیتارها همراه می شود و بازهم خواننده اجرا را ادامه می دهد و ترجیع بند خوانده می شود و قطعه ادامه می یابد تا اینکه خواننده بخش انتهایی را با تحریرهایی کش دارو متوالی به سرانجام می رساند . مجنونم ( مجنون را با یک تحریر بلند ) و مستم و عاشق ( تحریر بلندی دیگر با تاکید روی حرف (شین) که بدون نفس گیری این تحریر بلند و سخت را اجرا می کند ) با گفتن (عاشقم ) و (خسته م ) کار به انتها می رسد .

 

این قطعه آشنا ترین و اولین اثراجرا شده توسط خواننده و شاید ماندگارترین کار وی قلمداد شود . به هر حال این قطعه شاخص ترین اثر خواننده است و وی توانایی های اجرایی خود را به نحو احسن در این کار متبلور ساخته است . مدارا به لحاظ اجرایی کاری دشوار است ؛ تحریرهای طولانی و بدون نفس گیری های رایج ، فقط از یک صدای پرحجم که از وسعت گسترده ای برخوردار باشد و مسلط به اجرای تحریرهای سنتی باشد ، بر می آید . البته شعر این قطعه بسیار قدیمی و کهنه جلوه می کند و شاید اگر شعری مدرن تر ( نه الزاما ترانه ) بر روی این ملودی قرارمی گرفت می توانست به لحاظ کلام ارتباط بهتری با مخاطب برقرار سازد چون در وضعیت کنونی این شیوه اجرا و ملودی آن است که توانسته نظر مخاطب را جلب نماید و آن قدر اجرا جذاب است که مخاطب شاید در برخوردهای اولیه توجه چندانی به شعر آن نکند و تمام حواسش به بخشی دیگر معطوف شود .

 

4-    من و تو = ترانه سرا : علی بحرینی – تنظیم : میلاد ترابی

 

با یک اینترو کوتاه که موسیقی سمپلی است ، موسیقی وارد فاز دیگری می شود و با آواخوانی کم رنگی از خواننده به شکل شش و هشت اسپنش تغییر شکل می دهد و گیتار نیز نقش پررنگی ایفا می کند . در ثانیه 25 خواننده شروع به اجرا می کند که با تک ضربه هایی همراه است و بعد سازهای الکترونیک افزوده می گردد تا اینکه موسیقی پرطنین تر می گردد و سپس به اجرای ترجیع بند می رسد : ( دلبری از تو ، دلبستگی از من / عاشقی از تو ، وابستگی از من ) که دوبار اجرا می شود و( من ) در انتهای بیت با تحریر بیشتری همراه می گردد و بخش بی کلام به صورت شش و هشت همراه می شود . در ادامه موسیقی خلوت تر می گردد و خواننده اجرا را ادامه می دهد و آن گاه موسیقی پرحجم تر می شود و خواننده کماکان با آن همراهی می کند و بازهم ترجیع بند اجرا می شود و بعد بخش بی کلام با آوای کمرنگی از خواننده همراه است و قطعه در همین وضعیت تمام می گردد .

 

این قطعه الکترونیک عاشقانه ، گزینه مناسبی جهت اجرا در کنسرت برای ایجاد فضایی شاد می باشد . همخوانی جمعیت در بخش ترجیع بند می تواند این گزینه را پررنگ تر سازد . گرچه در این قطعه هم ضعف کلام مشهود است ولی موسیقی و اجرا در مجموع قابل قبول می باشد .

 

5-    اسیری ( قصه عشق ) = ترانه : شهرام شکوهی – تنظیم : حسین کاشانیان

 

در ابتدا موسیقی به صورت لایت شروع می شود که با افکت هایی همراه است و بعد گیتار و پرکاشن به این فضا وارد می گردند و قطعه به شکل معمول اسپنیش به جلو حرکت می کند . در ثانیه 38 خواننده به آرامی و در گامی پایین شروع به اجرا می نماید : ( قصه ی عشقی که میگم / قصه ی لیلای مجنونه – با یه روایت دیگه / لیلی جای مجنونه ) و ...

 

وی در ادامه به اوج می رود و سپس به اجرای ترجیع بند می رسد : ( زوره : که با تحریر بیشتری همراه است ، عشق تو زوره / احساس همیشه کوره – هر جا خودخواهی باشه / انصاف از اون جا دوره ) . در ادامه بخش بدون کلام در فضای اسپنیش به پیش می رود و خواننده اجرای خود را ادامه می دهد و بازهم به اوج می رود و ادامه می دهد تا به اجرای دوباره ترجیع بند می رسد . پس از آن بخش بدون کلام فرا می رسد و در نهایت بازهم ترجیع بند اجرا می شود و صدا و موسیقی تومان با هم محو می شوند .

 

این قطعه عاشقانه اجتماعی ، جزو کارهای موفق آلبوم ارزیابی می شود . فضای آرامش بخشی در این قطعه ایجاد می شود . این اثر کاری است اسپنیش طبق قواعد رایج آن . لحن محزون خواننده و فضای موسیقی سنخیت لازم را با هم دارند و مفهوم کلام نیز در این راستا جای می گیرد .

 

6-    اسیر عشق = ترانه : شهرام شکوهی – تنظیم : میلاد ترابی

 

با یک اینترو الکترونیک کار شروع می شود و بلافاصله موسیقی به صورت شش و هشت در می آید و خواننده با موسیقی پرحجم الکترونیک همراه می شود : ( می میرم : 2 بار / واسه ی برق چشات / می میرم واسه ی ناز نگات – می میرم : 2 بار / واسه ی خندیدنت / می میرم تا بشم فدات ) و می میرم را 4 بار متوالی می خواند آن هم با تحریر و تاکید و سپس به سایر ابیات می پردازد و باز به ترجیع بند می رسد و بخش بی کلام با محوریت گیتار به پیش می رود . در ادامه باز ترجیع بند چندباره تکرار می شود و قطعه در همین حال و هوا به پایان می رسد .

 

این قطعه بازهم به لحاظ ترانه در وضعیت پایینی قرار می گیرد . در ضمن ساخت بخش ترجیع بند قابل قبول است و به همین خاطر تاکید فراوانی در اجرا برروی همین بخش شده است و لازم به توضیح است ترانه قوی تر می توانست وضعیت مناسب تری را در این قطعه خلق نماید .

 

7-    لیلی = شعر : محمدعلی شیرازی – تنظیم : حسین کاشانیان

 

گیتار فلامنکو آغازگر این قطعه است که با آواخوانی نیز همراه است . در ادامه پرکاشن هم افزوده می گردد . در ثانیه 40 خواننده شروع به اجرا می کند با تحریرهای  که همراه است تا به ( لیلی ) می رسد که آن را چندبار تکرار می کند و تحریر ( جان ) و باز هم ( لیلی جان ) اجرا می شود و سپس بخش بی کلام فرا می رسد و پس از لحظاتی (لیلی ) و( گل)و (خار) تکرار می شود و آن گاه موسیقی خلوت تر شده و خواننده اجرا را ادامه می دهد و فضاسازی لحظه ای عربی نیز در خلال کار به گوش می رسد و باز ترجیع بند ( لیلی جان ) اجرا می شود و در ادامه خواننده در فضایی اندکی خلوت تر همراه می شود و باز اجرای ترجیع بند را می شنویم و پس از آن پرکاشن خودنمایی می کند و بعد گیتارنیز افزوده می گردد و در نهایت با اجرای ترجیع بند کار به پایان می رسد .

 

درمورد این قطعه باید اذعان کرد که شنونده نمی تواند با شعر این قطعه چندان ارتباط برقرار سازد و فضای اسپانیایی قطعه با همان قواعد رایج و مرسوم در حال هوایی شلوغ جالب توجه نیست . این قطعه جزو کارهایی است که می شد آن را از آلبوم حذف کرد .برخی قطعات را وقتی می شنویم دیگر رغبت چندانی به بازشنوایی چندباره آن نداریم شاید این توصیف مناسب این کار باشد !

 

8-    نگو می رم = ترانه : شهرام شکوهی – تنظیم : میلاد ترابی

 

در این قطعه موسیقی الکترونیک آغاز می شود و به صورت شبه تکنو به پیش می رود و از تمپوی پایینی برخوردار است . در ثانیه 39 خواننده اجرای خود را شروع می کند . دربخش ترجیع بند با کلمه هایی چون ( نگونگو / تویی تویی ) مواجه می شویم . در بخش بی کلام قطعه به صورت ساده به پیش می رود و باز نوبت به اجرای خواننده می رسد . ( نگو می رم بدون تو می میرم ) با تاکید و اجرای چندین باره همراه می شود که البته ترانه آن به شدت تکراری است . در نهایت با اجرای ترجیع بند که حروف پایانی را با تحریرهای فراوانی همراه می کند اثر به اتنها خود می رسد.

 

استفاده از ( گل نازم و یا محرم رازم ) در این ترانه موجب دوگانگی زبانی شده است .

 

در مجموع این قطعه نیز در کلام ضعیف کار شده است ، همچنین موسیقی نیز حرف خاصی برای گفتن ندارد .

 

9-    گل و خار = ترانه : شهرام شکوهی – تنظیم : حسین کاشانیان

 

با صدای بارش باران و همچنین رعد و برق و بعد موسیقی اسپنیش در فضایی لایت کارجریان پیدا می کند . در ثانیه 40 خواننده به آرامی شروع به اجرا می کند که با افکت های باران نیز همراه است . پس از آن خواننده اجرا را ادامه می دهد و به گام بالا می رود و ترجیع بند را اجرا می نماید . سپس بازهم افکت بارش باران شنیده می شود ، موسیقی خلوت تر می گردد و در ادامه با گیتار به پیش می رود و با همراهی سازهای الکترونیک می باشد . خواننده به اجرا در گام پایین و اسلوی خود ادامه می دهد و همین روند تا بخش ترجیع بند تداوم دارد و آن گاه به گام بالاتر می رود و با صدای رعد و برق قطعه به پایان می رسد .

 

یکی از تفاوتهای این قطعه با اکثر آثار این آلبوم این است که خواننده بیشتر در گامهای پایین تر مانور صدایی داده که باعث تفاوت آن شده است . ترانه فضایی روایی و داستان گونه دارد و نگاهی نگران و دلسوزانه در پشت این قطعه قرار دارد . این اثریکی از معدود ترانه های قابل تامل این آلبوم به حساب می آید .

 

تلفیق موسیقی ، ترانه و اجرای خواننده در این قطعه مناسب و به جا بوده و باعث شده این قطعه جزو کارهای موفق و شاخص آلبوم به شمارآید .

 

10- جادوی چشم تو = ترانه : شهرام شکوهی – ملودی : فولک اسپانیایی – تنظیم : حسین کاشانیان

 

در حال و هوای قطعات اسپنیش این کار با همراهی گیتار و پرکاشن شروع می شود . پس از اورتور 25 ثانیه ای خواننده اجرای خود را در گامی بالا آغاز می نماید . در بخش ترجیع بند به صورت دوصدایی و در گامی پایین تر اجرا می شود : ( خنده ی عشق تو ، جادوی چشم تو ، خاطره گشته و یاد / بدون تو عشق تو ، جادوی چشم تو ، زندگی رفته به باد ) باز خواننده در همان حالت اوج اجرا را ادامه می دهد و باز ترجیع بند اجرا می گردد . در بخش بدون کلام حضور گیتارها و در فضایی خلوت باز خواننده اجرای ترجیع بند را ادامه می دهد وسپس اجرای خواننده با تحریر های مورد استفاده وی کار به اتمام می رسد .

 

در این قطعه پرسش و پاسخ مناسبی بین اجرای خواننده و بخش ترجیع بند که دو صدایی می شود ، ایجاد می گردد .

 

آرامش خاصی در این قطعه نهفته است و اثری کاملا شبانگاهی جهت خلوت انسان محسوب می شود . این قطعه موفق انتخاب مناسبی جهت قرار گرفتن آخرین اثر آلبوم می باشد چون در پایان شنونده را به یک آرامش ذهنی هدایت می کند .

 

تحلیل کلی آلبوم :

 

ما در این آلبوم با صدای خواننده ای مواجه ایم که تا پیش از این در موسیقی پاپ ایران با چنین نمونه ای روبرو نبوده ایم . پس همین مورد باعث تمایز خواننده با سایر خوانندگان دیگر می شود . وی از صدایی پرحجم و با وسعت گسترده ای برخوردار است . به تحریرهای موسیقی اصیل ایرانی مسلط است و با اجرای این تحریرها با موسیقی اسپنیش تلفیقی مناسبی را بوجود آورده است . رنگ صدای خواننده هم تمایز وی را بیشتر نمایان می سازد . صدایی خسته ، تا اندازه ای خش دارو پیرتر از سن واقعی وی ، که وقتی با چنین موسیقی ای همراه می شود ، بسیار جالب توجه می گردد . البته این صداها موافق و مخالفانی دارند . برخی اصلا چنین صداهایی را نمی پسندند و برخی دیگر به خوبی با این صداها ارتباط برقرار می سازند . به نظر می رسد این صدا و آلبوم باید هدف گذاری اش بر مخاطب بالای بیست سال باشد .

 

در اولین مواجه مخاطب با این آلبوم ، آن قدر صدای خواننده و شیوه اجرا تازگی ، جذابیت و عامل گیرایی دارد که شنونده را درگیرخود می کند و شاید آن توجهی را که باید به سایر ارکان اثر وجوداشته باشد را کم رنگ تر می سازد . خواننده از صدا و شیوه اجرایی بدیعی حداقل در موسیقی ایران برخوردار است و رد هیچ گونه تقلیدی در صدای وی یافت نمی شود . همین که وقتی صدای این خواننده را در هر کجا بشنوید بلافاصله نامش به ذهن متبادر می شود خود امتیاز بزرگی است چون در حال حاضر بسیاری از صدای خوانندگان را اگر قطعه نشنیده شده ای از آنها را بشنویم نمی توان به طور قطع و یقین تشخیص داد و حدس با اما و اگر همراه می شود . در ضمن تقلید از چنین خواننده ای هم بسیار دشوار است ، چون چنین رنگ صدا و اجرایی با آن تحریرها قطعا سخت و تا حدودی دست نیافتنی خواهد بود . با توجه به خالی بودن چنین صدایی در موسیقی پاپ ایران و شیوه اجرایش وی به خوبی توانسته در همین مدت کوتاه خود را به علاقمندان موسیقی بشناساند ودر این راستا قرار گرفتن آلبوم مدارا به عنوان یکی از پرفروش ترین آثار پاپ سال 90 خود گواهی بر این مدعاست . مخاطب فهیم موسیقی در هیاهوی صداهای تکراری و موسیقی های تکراری تر وقتی با چنین آلبومی که عنصر تفاوت در آن کاملا لحاظ شده است ، مواجه می گردد استقبال مناسبی از آن به عمل می آورد . پس باید خوانندگان جوان و حتی باسابقه بدانند که با ارائه آثار تکراری و ضعیف و بعضا سخیف و نازل نخواهند توانست جایگاهی مناسب در عرصه پاپ از آن خود بکنند حتی اگر این مورد با تبلیغات فراوان و ایجاد خبرهای حاشیه ای همراه باشد .

 

اما باید به برخی نقاط ضعف آلبوم نیز اشاره کنیم . یکی از موارد گفتنی درباره صدای خواننده اغراق در استفاده از تحریرهاست . وی در برخی قسمتها به شکلی اگزجره به اجرای تحریرها می پردازد و همین مورد باعث می شود این شیوه تا حدودی تکراری و ملال آور باشد . اگر وی در برخی قطعات در گامهای پایین تر به اجرا بپردازد و سعی نکند همه قطعه را در اوج و با بکار بردن تحریرهای پیاپی انجام بدهد عطش لازم برای مخاطب کماکان وجود خواهد داشت . شاید گفته شود این نوع تحریرها امضای خواننده است که ما هم با این مورد موافقیم ولی ممکن است در اثر افراط این امضا به پاشنه آشیل اثر بدل شود . اگر استفاده از تحریرها به جا و متناسب با فضای قطعه باشد کماکان عطش شنونده برای شنیدن وجود خواهد داشت و این نقطه قوت همچنان باقی خواهد ماند .

 

نکته دیگر درباره صدای خواننده این است که بعضا برخی کلمه ها و عبارتها در هیاهوی تحریرها و موسیقی تا حدودی گم می شوند و نمی توان دقیقا تشخیص داد خواننده چه چیزی را خوانده و ادا کرده است .

 

این مجموعه به لحاظ ملودی آلبوم قابل توجهی است . با توجه به اینکه خود خواننده آهنگساز این آلبوم است توانسته با توجه به ظرفیت های صدایی خود ملودی های مناسبی را خلق نماید . پس این آلبوم به لحاظ ملودی درمرتبه خوبی قرارمی گیرد . کاملا مشخص است که زمان و دقت زیادی صرف ساخت ملودی های این مجموعه شده است .

 

در حالی که این روزها موسیقی پاپ ارائه شده توسط نسل جوان تر ریتم محور است این آلبوم برخلاف آن ملودی محور است ( که شیوه درست تر همین است ) و تاکید بر روی این بخش است . البته اگر این ملودی با کلام وزین تری همراه می شد ارزشش دوچندان می شد .

 

به لحاظ تنظیم آلبوم در دو بخش قابل ارزیابی است . تنظیم هایی بر مبنای موسیقی اسپنیش که سبک و سیاق خواننده بر همین مبنا استوار است که در این بخش آثار بهتری را شاهد هستیم . بخش دوم تنظیم الکترونیکی است که حال گوشه چشمی هم به شیوه مرسوم خواننده نیز دارد . تنظیم ها نه آن چنان قوی هستند که آن را درخشان بدانیم و نه ضعیف که از آن بگذریم . کارهای متوسطی که تنطیم کننده یعنی ترابی در آثار قبلی خود به کرات آن ها را انجام داده است .البته نباید تاثیرشرکتهای موسیقی را در این حال و هوا رد کنیم . آنها به دنبال فروش بیشتر کارشان هستند و مایلند هر آلبوم به شیوه پاپ روز حرکت کند . قطعا این سری کارها خیلی به فضای خواننده و آثارش نزدیک نیستند و در درجه دوم قرار می گیرند . در بین تنظیم های اسپنیش نیز تنظیم کننده بیشتر توجه به خواننده داشته و از ابتکارات و همچنین خودنمایی هایی که می توانند قطعه ای را جذاب تر نماید پرهیز کرده است .

 

گویا خواننده در اکثر موراد ابتدا ملودی را می سازد و سپس کلام بر روی این ملودی ها قرار می گیرند . در چنین حالتی باید شاعر و ترانه سرا تجربه و مهارت افزون ترو دایره واژگان گسترده تری جهت سرایش داشته باشد . ما در این آلبوم در اکثر موارد با ضعف ترانه و شعر مواجه ایم . ترانه ها و اشعار گاها ضعیف ، تکراری و دم دستی لطمه جدی و اصلی را بر پیکر آلبوم وارد ساخته اند . قطعا اگر با کلام قوی تری روبرو می شدیم آلبوم بسیار موفق تر از وضعیت کنونی همراه بود . به هر حال چون این نخستین تجربه رسمی خواننده است باید دید وی در آلبوم های آتی این نقیصه را برطرف می سازد یا خیر ؟

 

درباره کیفیت صدای آلبوم هم باید گفت شاید اگرازمسترینگ بهتری این مجموعه برخوردار می شد  صدایی تمیز تر و شفاف تر می شنیدیم چون در وضعیت کنونی آن کیفیت مورد انتظار وجود ندارد .

 

به نظر می رسد خواننده برای آلبوم دومش کار سخت تر خواهد داشت . چون با اولین تجربه اش تا حدودی به موفقیت رسیده است . شاید اگر یکی دو کار ارکسترال پاپ در آلبوم بعدی وی مورد استفاده قرار بگیرد بتواند وجه دیگری از صدا و توانایی های وی را نشان بدهد .کارهای شرق تر و ایرانی تر در کنار آثار اسپنیش می تواند توازنی را هم برقرار سازد تا به یکباره همه چیز در یک کفه ترازو قرار نگیرد . با توجه به کارهای روتین خواننده یکی دو کار این چنینی و حال یکی دو کار الکترونیک قوی ترو مدرن تر از آثار این مجموعه ، تنوع بهتر و رنگین تری را برای وی فراهم می سازد .

در پایان باید گفت خواننده این آلبوم اگر هوشمندی لازم را به خرج بدهد و به دور از غرور و درجا زدن حرکت کند می تواند یکی از خوانندگان با آتیه و موفق موسیقی پاپ کشور طی سالیان آینده محسوب گردد. گام اول وی در موسیقی کشور تا حدود زیادی موفق بوده است و این سطح انتظارات را از وی بالا می برد و کارش را قطعا دشوارتر می کند . همکاری با تیمهای موفق و صاحب نام در عرصه ترانه و موسیقی می تواند وی را جهت پشبرد اهدافش یاری نماید . باید توجه داشت که اصلی ترین رکن در موسیقی ایران ترانه و شعر است برخلاف بسیاری دیگر از کشورهای جهان ؛ که سطح کاری یک خواننده را نشان می دهد و همیشه خوانندگان بزرگ در این قسمت همیشه در مرتبه والایی قرار گرفته اند و آن گاه موسیقی تکمیل کننده یک اثر هنری موسیقایی خواهد بود . کسب تجربه از ارائه نخستین آثار می تواند چراغ روشنی جهت ادامه راه باشد اگر مسیر درست و صحیح تعریف شده باشد .

 

موزیک 2002

 

نظرات شما عزیزان:

نويسنده : ADMIN | تاريخ : برچسب:نقدی بر آلبوم مدارا با صدای شهرام شکوهی,

| نوع مطلب : <-CategoryName-> |